سلولیت چیست؟

شاید نام سلولیت شبیه یک بیماری باشد، اما در واقع سلولیت چیزی نیست مگر چربی طبیعی زیر پوست. اما این چربی‌ها به دلیل فشار بر بافت‌های پیوندی به صورت برجستگی به چشم خورده و پوست روی خود را چروکیده و کیس‌دار نشان می‌دهد.

تجمع بافت چربی در ناحیه‌ای از بدن را چاقی موضعی یا به عبارت دیگر سلولیت می‌نامند.

سلولیت اصطلاحی است که برای مشخص کردن توده‌هایی از چربی که معمولاً در باسن، ران و قسمت تحتانی بدن زنان می‌باشد، به کار برده می‌شود. چربی ” سلولیت ” از نظر فیزیولوژیک مشابه چربی طبیعی بدن است. این تجمع چربی معمولاً به صورت فرورفتگی‌هایی روی پوست نواحی خاصی از بدن مانند بین زانو و استخوان مفصل ران و بین ران و کفل ظاهر می‌شود.

علائم سلولیت چیست؟

سلولیت یک ضایعه پوستی بسیار شایع و بی‌ضرر است که باعث ایجاد سطحی ناصاف و گوشتی کمرنگ بر روی ران، باسن، لگن و شکم می‌شود. شیوع این ضایعه در زنان بیشتر است.

به نظر می‌رسد سلولیت به شکل پوستی کمرنگ یا متورم است، گاهی اوقات ظاهر آن را شبیه به پنیر یا پوست پرتقال توصیف می‌کنند.

بسیاری از افراد سعی می‌کنند با کاهش وزن، ورزش، ماساژ و کرم‌های برطرف کننده‌ی سلولیت موجود در بازار، ظاهر پوست خود را بهبود بخشند که اثر آن بر افراد مختلف، متفاوت است. گزینه‌های درمانی که از نظر پزشکی اثبات شده‌اند نیز موجود هستند، اگرچه نتایج آنها فوری و ماندگار نیست.

علل سلولیت

سلولیت به علت اتصال وترهای ریشه‌ای به پوست که به هم متصل هستند و پوست را به لایه ماهیچه‌ای زیرش متصل می‌کند، ایجاد می‌شود. وتر، پوست را به بافت‌های عمیق‌تر متصل می‌کند (به همراه لایه‌هایی از چربی که در بین شان است). هنگامی که سلول‌های چربی تجمع پیدا می‌کنند در جهت خلاف پوست کشیده می‌شوند در حالی که وترهای بلند و محکم به جلو هل داده می‌شوند و این باعث ایجاد خلل و فرج می‌شود.

همچنین عوامل زیر موجب ایجاد سلولیت می‌شوند:

• تحرک و ورزش نکردن: تحرک و ورزش باعث بهبود خون‌رسانی به بافت چربی زیر پوستی و سوخت و ساز بهتر چربی‌ها می‌شود.
• وراثت: بدین معنی که اگر مادر شما سلولیت دارد شما هم احتمالا این فرورفتگی‌های بد شکل را در اندام‌های خود خواهید یافت.
• نوشیدن ناکافی آب: توصیه می‌شود روزانه شش تا هشت لیوان آب بنوشید.
• خوردن غذاهای چرب و ناسالم از نظر تغذیه‌ای
• سیگار کشیدن
• کاهش یا افزایش ناگهانی وزن
• جریان ناکافی سیستم لنفاوی
• جریان ناکافی خون در ناحیه زیر پوستی
• در معرض نور آفتاب قرار گرفتن به مقدار زیاد
• بعضی از آلرژی‌های غذایی
• پیروی از رژیم‌های غلط غذایی به منظور لاغر شدن

انواع سلولیت

سلولیت سفت:

معمولاً در زنان جوان و با شرایط خوب جسمی ظاهر می شود. این نوع سلولیت ضخیم و چسبیده به عضلات است و به سختی می توان آن را بین دو انگشت شست و سبابه گرفت.  فشار دادن آن همراه با احساس درد و ناراحتی همراه است. این گونه سلولیت بیشتر در ران و باسن مشاهده می شود.

سلولیت شل:

برعکس سلولیت سفت که قابل حرکت نیست در این نوع به راحتی می توانید گلوله برجسته را حرکت  دهید. به همین دلیل با هر حرکت بدن می جنبد و منظره‌ای ناخوشایند به وجود می آورد. سلولیت اغلب در زنانی که مدت زیادی پرتحرک بوده اند اما بعداً فعالیت و تحرک خود را کنار گذاشته اند، ایجاد می شود.

همچنین در زنانی که مجبور به انجام کارهای خسته کننده هستند، دیده می شود. کسانی که برای لاغر شدن از رژیم های غیراستاندارد و سخت یا سونای خشک و تعریق استفاده می کنند، بعد از لاغری سریع، دوباره چاق می شوند و بافت ها در این تغییر وزن های پی در پی حالت ارتجاعی و محکم خود را از دست داده، شل و آویزان می شوند.

سلولیت خفیف را تنها در صورتی می‌توانید مشاهده کنید که پوست خود را در مناطقی که دچار این عارضه شدند، مانند ران‌هایتان، بپیچانید و سلولیت شدیدتر باعث می‌شود که پوست ظاهری ناصاف به شکل پستی و بلندی پیدا کند.

سلولیت بیشتر در اطراف ران و باسن دیده می‌شود، اما در ناحیه‌ی سینه، زیر شکم و بازوها نیز قابل مشاهده است. علاوه بر این، عوامل هورمونی نقش زیادی در ایجاد این عارضه دارند و ژنتیک، ساختار پوست، بافت پوست و نوع بدن را تعیین می‌کند.

درمان سلولیت

محصولات بهداشتی و پزشکی بسیاری جهت درمان سلولیت وجود دارد. اما شواهد اندکی وجود دارد که نشان‌دهنده موثر بودن آنها در طول زمان باشد. با این حال برخی از شیوه‌های درمانی سلولیت عبارتند از:

استفاده از کرم‌های سلولیت:

این کرم‌ها ضمن حل کردن چربی‌ها پوست را نرم می‌کنند اما بسیاری از کرم‌های سلولیت محتوی ماده آمینوفیلین هستند که در درمان آسم از آن استفاده می‌شود. هنوز شواهد علمی مبنی بر اینکه این کرم‌ها علیه سلولیت کارساز باشند، وجود ندارد ضمن اینکه این کرم‌ها می‌توانند برای بسیاری از مردم به ویژه افرادی که مشکلات گردش خون دارند به شدت مضر باشند. همچنین آمینوفیلین موجود در این کرم‌ها در برخی افراد منجر به بروز واکنش‌های آلرژیک می‌شود.

لیپوساکشن:

لیپوساکشن یک روش جراحی جهت برداشتن چربی‌های بدن است. اما در این شیوه چربی‌های عمقی برداشته می‌شوند نه سلولیت‌های زیر پوستی. انجمن متخصصان پوست آمریکا هشدار داده است که استفاده از لیپوساکشن در درمان سلولیت به علت تورفتگی پوست حتی می‌تواند منجر به وخیم‌تر شدن آن شود.

فروتراپی:

فروتراپی یک شیوه درمانی است که نخستین بار در اروپا و توسط یک پزشک فرانسوی پیشنهاد شد، این روش برای تسکین دردهای ناشی از التهابات پوستی استفاده می‌شد. در این شیوه ترکیباتی نظیر ویتامین، املاح، اسیدهای آمینه و آنزیم‌ها توسط سرنگ‌های مخصوص به بافت زیر پوستی تزریق می‌شوند.

در فروتراپی برای رفع چاقی موضعی داروهایی به زیر پوست تزریق می‌شوند که علاوه بر افزایش گردش خون در آن ناحیه سبب سوخت و ساز بیشتر و در نتیجه آب شدن و دفع چربی‌های آن منطقه می‌شوند. فروتراپی می‌تواند ضمن از بین بردن چربی‌ها تا حدودی ظاهر سلولیت را بهبود دهد اما این شیوه می‌تواند با ایجاد تورم و عفونت خطراتی را به همراه داشته باشد.

ماساژ و آب درمانی:

ماساژ و آب درمانی اثرات موقتی بر روی فرو رفتگی‌های پوستی خواهند داشت اما سلولیت را به کلی از بین نمی‌برند. این شیوه احتمالا به دلیل دفع مایعات اضافی پوست تاثیرات موقتی خواهد داشت.

نیرو درمانی:

سازمان غذا و داروی ایالات متحده آمریکا FDA استفاده از لیزر در درمان سلولیت را تایید کرده است. به گفته سازندگان این دستگاه، لیزر چربی زیر پوست را حل کرده و ضمن از هم گسستن زنجیره بافتی زیر پوستی تولید کلاژن را تشدید می‌کند.

به گزارش پایگاه پزشکی وب ام دی، پزشکان همیشه به دنبال شیوه‌های نوین درمانی سلولیت هستند.

یکی از همین شیوه‌های نوین درمانی استفاده از نور قرمز و مادون قرمز جهت پراکنده کردن چربی‌ها است. اگرچه ممکن است این شیوه‌ها در آینده امیدبخش باشند اما برای حال بهترین شیوه درمانی «ورزش» و در صورت لزوم «کاهش وزن» است. پزشکان برای درمان سلولیت فعالیت‌های ورزشی منظم نظیر ایروبیک و ورزش‌های استقامتی به همراه رژیم غذایی سرشار از میوه‌ها، سبزیجات و فیبر را توصیه می‌کنند.

پیشگیری از سلولیت

پیشگیری از سلولیت همیشه امکان پذیر نیست، اما حفظ وزن مناسب و ورزش منظم ممکن است به کاهش ظاهر سلولیت بر روی پوست کمک کند. حفظ هیدراتاسیون (نوشیدن مایعات زیاد) و ترک سیگار نیز ممکن است سلولیت را کمتر جلوه دهد.

داشتن یک رژیم غذایی سالم و تقویت عضلات با ورزش منظم، رویکردهای معقول و منطقی برای سالم و نرم نگه داشتن بدن است. بیماران قبل از امتحان کردن روشهای جراحی، مکمل‌های غذایی یا تکنیک‌های اثبات نشده باید بسیار محتاط باشند.

یادآوری این نکته حائز اهمیت است که سازمان غذا و داروی آمریکا فقط برای کاهش موقت تظاهرات سلولیت، روشهای درمانی خاصی را تصویب کرده است، بنابراین برای حفظ هرگونه تأثیر، لازم است که بیماران به طور مرتب این درمان‌های پرهزینه و وقت گیر را انجام دهند.